آبکاری گالوانیزه گرم
گالوانیزه گرم فرآیندی است که با آن می توان آهن و فولاد را در برابر خوردگی محافظت کرد و به طور خلاصه می توان گفت گالوانیزه گرم فرو بردن جسم مورد نظر در روی مذاب و ایجاد لایه های مختلف آلیاژی از آهن و روی بر روی آن جسم است .
اصول کلی کار از 200 سال پیش تا کنون چندان تغییر نکرده است . لیکن تحقیقات دامنه دار سبب شده است که گالوانیزه کردن فرآیند کنترل شده ای باشد . وقتی سطح قطعه را چربی یا پوسته و قشر اکسیدی بپوشاند فعل و انفعال بین روی مذاب و فولاد به خوبی صورت نمی گیرد بنابراین لازم است به روش های شیمیایی و یا مکانیکی سطح قطعه کاملا تمیز شود . بعد از چربیگیری و اکسید زدایی جهت آسان کردن فعا و انفعال آهن با روی مذاب بر سطح ان سک پوشش کمکی ایجاد می شود که به آن روانساز یا گدازه می گویند . این لایه سبب می شد که ری مذاب سطح قطعه را آسانتر خیس کند و لایه های آلیاژی بین روی و آهن سریعتر تشکیل شود . بعد ازخارج کردن قطعه روی زیادی به داخل حمام می چکد . قطعه پوشش داده شده را هم میتوان به طریق معمولی در هوا سرد کرد یا آن را در آب داغ فروبرد . دو روش عمده ای که به کار می روند در نحوه پوشش دادن روتنساز روی قطعه اختلاف دارند . در روش خیس قطعه را بعد از تمییز کردن و شست و شو در اسید به دداخل حمام مذاب که روانساز روی آن شناور است فرو می برند . در روش خشک لایه روانسا قبل از فرو بردن قطعه در حمام مذاب روی آن ایجاد می شود ، این عمل در محلول آبی روانساز انجام می شود که معمولا به آن روانساز اولیه می گویند . کاربرد های پوشش های گالوانیزه بسیار متنوع است و از لوازم منزل تا تاسیسات بسیار جدید صنعتی را در بر می گیرد . نمونه ای از این کاربردها عبارتند از :خطوط انتقال نیرو ، پیچ و مهره ها ، اجزای ساختمانی ، تیر های چراغ برق ، توری های حفاظ اتوبان ها ، کانال های تهویه هوا ، مبدل های حرارتی ، بدنه اتومبیل و ... با توجه به تنوع محصولات گالوانیزه شده ، برای مشخصات پوشش هایی که به کار می روند استاندارد های متنوعی وجود دارد که از جمله آن می توان به ASTM A525 برای ورق های فولادی ، ASTM A364 برای خطوط انتقال نیرو و ... اشاره کرد .
مواد مناسب جهت گالوانیزه گرم : اغلب قطعاتی که به طور معمول گالوانیزه می شوند از نوع فولاد های کم کربن یا فولاد های نرم هستند . تغییرات جزیی در ترکیب شیمیایی فولاد اثر چندانی بر فرآیند گالوانیزه کردن ندارد و عامل مهم نوع سطح است .سطح فولاد ممکن است همگن نباشد و بر روی آن پوسته هایی که در حین نورد ایجاد شده اند و شلاکه های باقی مانده از ریخته گری موجود باشد که در عمل تولید اشکال می کند . همچنین اگر مقدار سیلیسیم در فولاد از حد معینی بیشتر باشد در فعل و انفعال بین مذاب روی و آهن تاثیر می گذارد .تغییر در مقدار کربن و تا حدی منگنز نیز بر این امر اثر دارد . در فولاد های نرم که مقدار عناصر مذکور اندک است این موضوع اهمین چندانی ندارد ولی وقتی که مقدار سیلسیم از 0.12 درصد بیشتر شود آهنگ واکنش بین روی و آهن تند می شود . در فلزات جوشکاری شده درصد سیلیسیم در نقاط جوشکاری معمولا بیشتر از بقیه نقاط می باشد و به این دلیل کیفیت پوشش روی در این نقاط با نقاط دیگر کمی متفاوت است . در رابطه با قطعات ریختگی چدنی قبلا این طور تصور می شد که گالوانیزه کردن آن ها مشکل است و مدت زیادی طول می کشد
مراحل گالوانیزه کردن گرم به روش تر : 1) چربی گیری 2) شست و شو 3) اکسید زدایی 4)روانساز 5)مذاب روی 6) گریز از مرکز 7)سرد کردن در آب یا هوا 5 )واحد کنترل کیفیت
مراحل گالوانیزه کردن گرم به روش خشک : 1) چربی گیری 2) شست وشو 3) روانساز اولیه 4 ) کوره خشک کن 5)مذاب روی 6) گریز از مرکز 7) سرد کردن در آب یا هوا 8) واحد کنترل کیفیت
مزایای آبکاری گالوانیزه گرم : 1) این روش از آبکاری از نظر مراحل کار و هزینه تامین مواد اولیه بسیار مقرون به صرفه است . 2) با این روش آبکاری پوشش بدست آمده ضخامت بسیار خوبی خواهد داشت بنابراین از فولاد در برابر ضربه و فشار محافظت می کند. 3) وقتی از این روش برای پوشش و آبکاری آهن و فولاد استفاده می شود آنها را دربرابر عوامل فرسایشی و خورنده مقاوم و محافظت می کند . 4) پوشش حاصل از آبکاری گالوانیزه گرم بسیار مقاوم بوده و عمر زیادی دارد . 5) پوشش حاصل از این فرآیند یک محافظت همه جانبه ایجاد کرده ودر صورت وارد شدن آسیب به قسمتی از ورق بزخلاف سایر پوشش های فلزی نیازی به ترمیم و بازسازی ناحیه آسیب دیده وجود ندارد .
