مس
در این بخش نکاتی را پیرامون فلز مس را بررسی می کنیم .
مس یک عنصر شیمیایی با نماد Cu وعدد اتمی 29 است. نماد این عنصر از کلمه لاتین کوپروم گرفته شده است. مس به همراه نقره و طلا در گروه 11
جدول تناوبی قرار دارد. این فلز فعالیت شیمیایی کمی دارد . در هوای مرطوب ، به آهستگی یک لایه نازک سطحی سبز رنگ به نام پاتینا تشکیل می دهد، این
پوشش فلز را از حمله بیشتر محافظت می کند.
مس در محیط زیست :مس یک عنصر بسیار متداول است که به طور طبیعی در محیط زیست وجود دارد و ز راه پدیده های طبیعی پخش می شود . انسان به
طور وسیعی از مس در صنایع وکشاورزی استفاده می کند. تولی مس در دهه های اخر رشد زیادی داشته است . به همین دلیل مقدار مس در محیط زیست هم
افزایش یافته است . لجن پساب های الوده به مس در منابع رودخانه ها رسوب می کند. مس اغلب از طریق آزاد شدن طی احتاق سوخت های فسیلی وارد هوا
می شود. در نتیجه خاک ها نیز ممکن است در اثر رسوب از هوا حاوی مقادیر زیادی مس شوند.
مس هم از طریق منابع طبیعی و هم فالیت های انسان وارد محیط زیست می شود . گرد و غبار ، زوال گیاهان ، آتش سوزی جنگل ها و افشانه ناشی از دریاها
، نمونه هایی از منابع طبیعی مس هستند . چند مثال از فعالیت های انسانی عبارند از : استخراج از معدن ، تولید فلز ،تولید چوب و تولید کود های فسفاته .
مس اغلب در نزدیکی معادن ، مجتمع های صنعتی ، مکان های دفن و انباشت زباله ها یافت می شود. بیشتر ترکیبات مس به رسوب موجود در آب یا ذرات خاک
پیوند می شوند . ترکیبات انحلال پذیر مس بزرگترین تهدد برای سلامتی انسان به شمار می روند . این ترکیبات اغلب پس از آزاد شدن از فعالیت های
کشاورزی وارد محیط زیست می شوند. تولید جهانی مس بالغ بر 12 میلیئن تن در سال و منابع قابل بهره برداری آن حدود 300 میلیون تن برآورد شده
است که انتظار می رود فقط برای 25 سال آینده کافی باشد.
حدود 2 میلیون تن در سال از این فلز طریق بازیابی مجدد به دست می آید. امروزه مس به عنوان سنگ معدن اصلی در شیلی ،اندونزی ،آمریکا ،استرالیا و
کانادا که در مجموع 80 درصد از مس جهان را تشکیل می دهند استخراج می شود . سنگ معدن اصلی این فلز سولفید زرد رنگ مس - آهن است که
کالکوپریت نامیده می شود .
اثرات زیست محیطی مس : وقتی مس وارد خاک می شود ، با مواد آلی و معدنی آن پیوند قوی برقرار می کند. در نتیجه تثبیت شده و به سختی وارد آب
های زیر زمینی می شود. مس در آب های سطحی یا به صورت تثبیت شده روی ذرات معلق لجن ، یا به صورت یون های آزاد فواصل زیادی جابجا می
شوند. مس در محیط زیست تجزیه نمی شود و به همین دلیل وقتی وارد خاک می شوددر گیاهان و انوران انباشته خواهد شد. در خاک های غنی از مس فقط
تعداد محدودی از گیاهان می توانند زنده بمانند. به همین دلی در نزدیکی کارخانجات مس تنوع گیاهی اندک است . با توجه به اثرات مس بر گیاهان این فلز
یک تهدید جدی برای فرآینذ تئلید در زمین های کشاورزی محسوب می شود . بسته به قدرت اسیدی خاک و حضور مواد آلی مس به طور جدی بر فعالیت
بعضی از زمین های کشاورزی اثر می گذارد . با وجود این مسئله هنوزاز کود های حاوی مس استفاده می شود.مس فعالیت خاک را مختل می کند زیرا
برفعالیت میکرو ارگانیسم ها و کرم های خاکی اثر منفی می گذارد. تجزیه مواد آلی نیز شایدبه طور جدی به دلیل این مسئله کاهش یابد.
وقتی خاک زمین های کشاورزی با مس آلوده شوندحیوانات مقادیرری از آن را که برای سلامتی مضر است جذب می کنند. گوسفندان از مسمومیت ناشی از
مس بسیار رنج می برنند ، زیرا اثرات مس در غلظت های کم به طور کامل مشهود است .
